Năm 1900, tỉnh Bắc Kạn được (Toàn quyền Đông Dương) thành lập gồm các châu Bạch Thông, Chợ Rã, Cảm Hóa (sau đổi thành Na Rì), Thông Hóa (sau đổi thành Ngân Sơn). Năm 1901 tách Tổng Yên Định thuộc huyện Phú Lương tỉnh Thái Nguyên nhập vào châu Bạch Thông. Năm 1916,  tách một số tổng của châu Bạch Thông, Chợ Rã và tổng Định Biên Thượng thuộc châu Định Hóa tỉnh Thái Nguyên để lập thành châu Chợ Đồn. Thời điểm này, tỉnh Bắc Kạn được chia thành 5 châu, với 20 tổng và 103 xã. Về cơ bản địa danh, địa giới này được giữ cho đến chính thể mới của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời năm 1945. Từ đây, Bắc Kạn nằm trong Khu giải phóng Việt Bắc, cùng với Tuyên Quang và Thái Nguyên trở thành “Thủ đô kháng chiến” ATK.

1. Đại hội lần thứ Nhất – Thành lập MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn

Tháng 12 năm 1955, dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Tỉnh ủy, tại Bắc Kạn đã chính thức tiến hành Đại hội lần thứ nhất thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và bầu ra bộ máy lãnh đạo đại diện cho các giai cấp, tầng lớp nhân dân trong tỉnh. Ông Hồ Văn Phúng, tức Ích Hậu, một cán bộ có uy tín của Mặt trận Việt Minh (trước đây) đã được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn.

2. Giai đoạn hợp nhất 2 tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên (tỉnh Bắc Thái)

Để đáp ứng yêu cầu khách quan của sự nghiệp cách mạng nhằm phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng tiềm lực quốc phòng an ninh phù hợp với điều kiện mới, ngày 21/4/1965, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tại Quyết định số 103-NQ/TVQH đã phê chuẩn việc hợp nhất 2 tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên thành tỉnh Bắc Thái.

Ngày 01/7/1965 Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Thái chính thức đi vào hoạt động trên cơ sở hợp nhất Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thái Nguyên, ông Nguyễn Việt Vinh, nguyên Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Kạn, Phó Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bắc Thái được cử kiêm giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh.

Thời kỳ này, MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Thái đã trải qua 6 kỳ Đại hội.

3. Đại hội lần thứ II

Ngày 06/11/1996, Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam khóa IX, kỳ họp thứ 10 đã phê chuẩn việc tách tỉnh Bắc Thái thành 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn. Ngày 01/01/1997, tỉnh Bắc Kạn chính thức được tái lập, gồm 6 đơn vị hành chính cấp huyện là: Thị xã Bắc Kạn, các huyện Ngân Sơn, Ba Bể, Bạch Thông, Chợ Đồn, Na Rì. Tỉnh lỵ đặt tại thị xã Bắc Kạn.

Ngày 14/02/1997, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quyết định số 28-QĐ/TU về việc tái thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân tỉnh Bắc Kạn, cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam lâm thời tỉnh Bắc Kạn được thành lập cùng với 18 vị Ủy viên Ủy ban. Ông Cà Xuân Lỵ, Ủy viên Ban Chấp hành Tỉnh ủy lâm thời được Tỉnh ủy cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lâm thời tỉnh, kiêm Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Bắc Kạn.

Đại hội lần thứ II Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 1997 – 2002 đã diễn ra từ ngày 26 đến 27/12/1997. Đại hội đã hiệp thương cử Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh gồm 41 vị; Ban Thường trực gồm 5 vị, ông Cà Xuân Lỵ, Chủ tịch lâm thời Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn được Đại hội hiệp thương dân chủ cử tiếp tục giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, nhiệm kỳ 1997 - 2002.

Đại hội đã thống nhất đề ra Chương trình hành động cho giai đoạn 1997 - 2002, tập trung chủ yếu vào các nhiệm vụ:

- Tăng cường củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy nội lực, tập hợp trí tuệ, thu hút nhân tài, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, từng bước đưa tỉnh thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, trở thành tỉnh giàu đẹp.

- Đẩy mạnh việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tích cực tham gia cuộc vận động “Xây dựng chỉnh đốn Đảng” và xây dựng bộ máy Nhà nước của dân, do dân và vì dân.

- Tiếp tục mở rộng và nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư”, vận động quần chúng nhân dân tích cực thực hiện đồng bộ các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội.

- Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ; đổi mới phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

- Tăng cường phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các ngành chức năng, phát huy vai trò các tổ chức thành viên hướng mạnh hoạt động, công tác Mặt trận về các khu dân cư, đến với các gia đình và từng người dân.

4. Đại hội lần thứ III:

Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh lần thứ III, nhiệm kỳ 2003 - 2008 diễn ra trong hai ngày 27-28/11/2003. Đại hội đã hiệp thương dân chủ cử ra Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh gồm 65 vị. Ông Cà Xuân Lỵ được Đại hội hiệp thương dân chủ tín nhiệm giới thiệu tái cử Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, nhiệm kỳ 2003 - 2008.

Chương trình hành động cho Mặt trận trong cả nhiệm kỳ 2003 - 2008, tập trung vào các nhiệm vụ chủ yếu:

- Góp phần tích cực mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân bằng việc thực hiện đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân thông qua các tổ chức thành viên, các cá nhân tiêu biểu trong các giai tầng xã hội. Hướng các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước theo Chương trình hoạt động của Tỉnh ủy Bắc Kạn về thực hiện các Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ VII (khóa IX) về phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

- Động viên nhân dân đồng tâm, hiệp lực, đóng góp trí tuệ, tài năng, công sức cùng các cấp ủy đảng, chính quyền thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ VIII đã đề ra.

- Hướng mạnh hơn nữa các hoạt động của Mặt trận về cơ sở đến từng hộ gia đình, xây dựng các cộng đồng dân cư tự quản hoạt động trên cơ sở hương ước, quy ước; củng cố, mở rộng, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Công tác Mặt trận, nhất là ở vùng cao, vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn, đủ sức vận động đồng bào giúp nhau xóa đói giảm nghèo, vươn lên làm giàu hợp pháp, xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc ở từng cộng đồng dân cư.

- Tiếp tục tăng cường và triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và cuộc vận động ủng hộ quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình lồng ghép khác.

- Kiện toàn bộ máy, tăng cường đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp đủ sức hoàn thành nhiệm vụ. Cùng chính quyền tiếp tục xây dựng cơ chế phối hợp và chính sách bảo đảm điều kiện cần thiết để hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam từ tỉnh đến cơ sở hoàn thành những nhiệm vụ như Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quy định.

5. Đại hội lần thứ IV:

Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn lần thứ IV, nhiệm kỳ 2009 – 2014 đã diễn ra từ ngày 22 đến ngày 23/4/2009. Đại hội đã cử ra 71 vị Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh khóa mới, Ban Thường trực gồm 7 vị, ông Ma Từ Đông Điền được Đại hội hiệp thương dân chủ tín nhiệm cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 2009 - 2014.

Tháng 6 năm 2012, do yêu cầu của nhiệm vụ, công tác, ông Vi Hồng Dương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Dân vận Tỉnh ủy đã được Tỉnh ủy giới thiệu để Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh nhất trí hiệp thương cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Bắc Kạn thay cho ông Ma Từ Đông Điền chuyển công tác khác.

Chương trình hành động cho cả nhiệm kỳ lần thứ IV (2009 - 2014) được đặt ra cụ thể là:

- Củng cố, tăng cường và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong nhiệm vụ xây dựng và phát triển tỉnh.

- Vận động nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng và trật tự an toàn xã hội của tỉnh.

- Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, động viên, tổ chức cho nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị ở địa phương.

- Nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

-  Củng cố tổ chức, đổi mới phương thức hoạt động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các Ban Công tác Mặt trận.

6. Đại hội lần thứ V:

Từ ngày 24 đến ngày 25/6/2014 đã diễn ra Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn lần thứ V, nhiệm kỳ 2014 - 2019. Đây là Đại hội của phát huy sức mạnh đoàn kết các dân tộc trong tỉnh, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, trí tuệ, sáng tạo vượt qua khó khăn, thách thức, xây dựng quê hương Bắc Kạn giàu đẹp, phát triển về kinh tế - xã hội, bảo đảm về an ninh và quốc phòng vững mạnh. Đại hội đã hiệp thương dân chủ thống nhất cử 73 vị Ủy viên Ủy Ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh. Ban Thường trực gồm 7 vị, ông Vi Hồng Dương, Ủy viên Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy viên Ban Chấp hành Tỉnh ủy được tái cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 2014 - 2019.

 Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 2014 - 2019, với 5 nội dung chủ yếu, bao gồm:

- Tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, xây dựng khối đoàn kết dân tộc.

- Tiếp tục đổi mới việc phối hợp triển khai các nội dung của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh, khắc phục tình trạng chồng chéo, hình thức trong công tác triển khai thực hiện.

- Phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh bằng việc đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân đóng góp ý kiến, kiến nghị giám sát cán bộ, đảng viên theo tinh thần Hội nghị Trung ương 4 (Khóa XI) về “Một số vấn đề cấp bách xây dựng Đảng hiện nay”.

- Tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân bằng việc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên chủ động triển khai công tác tuyên truyền, thông tin về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị với các nước láng giềng và chủ quyền của Việt Nam trên biển Đông.

- Tiếp tục kiện toàn tổ chức, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư.

Ngày 11/3/2016, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn tổ chức hội nghị lần thứ 5 để hiệp thương cử chức danh Chủ tịch, đồng chí Lý Quang Vịnh– Bí thư Đảng đoàn Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn được hội nghị hiệp thương nhất trí cử làm Ủy viên Ủy ban, Ủy viên Ban Thường trực và giữ chức vụ Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn khóa V, nhiệm kỳ 2014 – 2019 thay cho ông Vi Hồng Dương chuyển công tác khác. 

7. Đại hội lần thứ VI:

Trong các ngày 11 và 12/7/2019, tại Hội trường các Ban xây dựng Đảng Tỉnh ủy, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn đã tiến hành Đại hội đại biểu lần thứ VI, nhiệm kỳ 2019 - 2024, với chủ đề “Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới - Phát triển”.

Đại hội đã hiệp thương cử Ủy viên Ủy ban MTTQ tỉnh khoá VI gồm 73 đồng chí. Tại phiên họp Ủy ban MTTQ tỉnh lần thứ nhất, Ủy ban MTTQ tỉnh khoá VI hiệp thương cử Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh khóa VI gồm 07 đồng chí. Đồng chí Ma Từ Đông Điền - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh khoá V tái cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh khoá VI.

Ngày 01/6/2023, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn đã tổ chức Hội nghị lần thứ 10, khóa VI, nhiệm kỳ 2019 – 2024 để tiến hành hiệp thương cử Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn khoá VI, nhiệm kỳ 2019 - 2024; hiệp thương cử chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn khóa VI, nhiệm kỳ 2019 - 2024. Đồng chí Đỗ Thị Minh Hoa, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng đoàn Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 2019 - 2024 được 100% đại biểu nhất trí cử làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Kạn, nhiệm kỳ 2019 – 2024 thay cho ông Ma Từ Đông Điền chuyển công tác khác.

Ban PT&TG, MTTQ tỉnh